پیمانه‌گر پمپ بنزین هسته اصلی اندازه‌گیری حجم سوخت در دیسپنسر جایگاه سوخت است. این قطعه نقش کلیدی در دقت سوخت‌گیری، شفافیت مالی، جلوگیری از تقلب و افزایش کارایی جایگاه‌های سوخت دارد، به‌طوری که بدون عملکرد صحیح پیمانه‌گر، امکان اشتباه در محاسبه هزینه، نارضایتی مشتری و حتی مشکلات قانونی برای جایگاه سوخت وجود دارد.
راه‌اندازی اولین خط تولید پیمانگر تلمبه‌های توزیع سوخت و قطعات این محصول که یکی از اصلی ترین و پیچیده ترین قطعات دیسپنسر است، از جمله دستاوردهای شرکت مهندسی نفت ابزار بشمار میرود. این قطعه انواع گوناگون و کارکرد‌های متفاوتی دارد که در این مقاله به بررسی آن پرداخته‌ایم.
پیمانه گر پمپ بنزین چیست و چگونه کار می کند؟
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، پیمانه‌گر در پمپ‌های بنزین یکی از حیاتی‌ترین قطعات برای اندازه‌گیری دقیق مقدار سوخت تحویلی به مشتریان است. این قطعه در مدل‌های مختلفی طراحی و تولید می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
به‌طورکلی پیمانه‌گرها در دو نوع مکانیکی و دیجیتال طراحی می‌شوند. در مدل‌های قدیمی، از چرخ‌دنده‌ها و شمارنده‌های مکانیکی استفاده می‌شد، اما امروزه بیشتر پمپ‌های مدرن از سنسورهای دیجیتال بهره می‌برند که دارای دقت بیشتر و خطای کمتر در محاسبه مقدار سوخت هستند.
انواع پیمانه‌گر در پمپ‌های بنزین
| نوع پیمانگر | دقت اندازه‌گیری | تاثیرپذیری از فشار و دما | نیاز به برق | کاربرد اصلی |
|---|---|---|---|---|
| جابجایی مثبت (PD Meter) | بسیار بالا | کم | ندارد (مکانیکی) | پمپ‌های بنزین، دیزل، سوخت‌های ترکیبی |
| دیجیتال (Electronic) | بسیار بالا | متوسط | دارد | پمپ‌های مدرن و سیستم‌های هوشمند |
| الکترومغناطیسی | بالا | متوسط | دارد | سوخت‌های خاص (دیزل، نفت خام) |
| اولتراسونیک | بالا | زیاد | دارد | پالایشگاه‌ها و ایستگاه‌های توزیع |
| توربینی | متوسط | زیاد | دارد | جریان‌های حجیم و فشار بالا |
1. پیمانه‌گرهای مکانیکی (Mechanical Meters)
پیمانه‌گرهای مکانیکی از چرخ‌دنده‌ها، دیسک‌های دوار و پیستون‌های اندازه‌گیری تشکیل شده‌اند که مقدار دقیق سوخت عبوری را ثبت می‌کنند. این نوع پیمانه‌گر بیشتر در پمپ‌های قدیمی یا در مناطقی که برق پایدار در دسترس نیست، استفاده می‌شود.
پیمانه‌گرهای چند فاز و جابجایی مثبت در دسته پیمانه‌گرهای مکانیکی قرار می‌گیرند. این نوع پیمانه‌گرها به‌ویژه در اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات کاربرد دارند و به دلیل عملکرد مبتنی بر جابجایی حجمی سوخت، دقت بالایی در محاسبه مقدار بنزین یا گازوئیل عبوری دارند.
2. پیمانه‌گرهای دیجیتال (Electronic Meters)
با استفاده از سنسورهای الکترونیکی و پردازشگر دیجیتال میزان سوخت اندازه‌گیری دقیق می‌شود. اطلاعات توسط نمایشگر دیجیتال نشان داده شده و امکان اتصال به سیستم‌های هوشمند و اینترنت اشیا (IoT) را دارد.
3. پیمانه‌گرهای الکترومغناطیسی (Electromagnetic Meters)
این مدل از پیمانه‌گرها بر اساس القای الکترومغناطیسی کار می‌کنند. در این فناوری، یک میدان مغناطیسی در داخل لوله ایجاد می‌شود و با عبور سوخت (به‌ویژه در سوخت‌های رسانا مانند دیزل)، تغییر ولتاژ ناشی از حرکت سیال ثبت می‌شود و مقدار دقیق سوخت محاسبه می‌گردد.
4. پیمانه‌گرهای اولتراسونیک (Ultrasonic Meters)
با استفاده از از امواج اولتراسونیک جریان سوخت اندازه‌گیری می‌شود. دو حسگر فرستنده و گیرنده در دو طرف مسیر جریان نصب شده‌اند که با ارسال و دریافت امواج، سرعت عبور سوخت را اندازه‌گیری کرده و مقدار دقیق آن را محاسبه می‌کنند.
5. پیمانه‌گرهای توربینی (Turbine Meters)
در این مدل، یک پره یا توربین در مسیر عبور سوخت قرار دارد که با جریان یافتن مایع، شروع به چرخش می‌کند. سرعت چرخش توربین متناسب با حجم سوخت عبوری است و این مقدار توسط حسگرهای دقیق اندازه‌گیری شده و به اطلاعات دیجیتال تبدیل می‌شود.
سوالی که پیش می‌آید، کدام پیمانه‌گر برای پمپ بنزین بهتر است؟!
- اگر دقت و تکنولوژی مهم باشد: دیجیتال یا الکترومغناطیسی
- اگر هزینه پایین و نگهداری ساده مدنظر باشد: مکانیکی یا توربینی
- اگر سوخت دیزل یا گازوئیل استفاده شود: الکترومغناطیسی یا اولتراسونیک
- اگر جریان بالا و حجم زیاد نیاز باشد: توربینی یا اولتراسونیک
وظایف و عملکرد پیمانه‌گر در دیسپنسر پمپ بنزین
اندازه‌گیری دقیق حجم سوخت تا افزایش امنیت و کاهش تقلب، وظیفه‌ای است که این قطعات برعهده دارند.
- اندازه‌گیری دقیق حجم سوخت عبوری: با محاسبه و ثبت مقدار بنزین یا گازوئیل که از مخزن پمپ به سمت نازل حرکت می‌کند.
- تبدیل حجم سوخت به داده‌های دیجیتال: با تبدیل مقدار سوخت به سیگنال‌های الکترونیکی، این سیگنال‌ها به کنترلر دیسپنسر ارسال شده و روی نمایشگر پمپ نمایش داده می‌شوند.
- کنترل جریان سوخت و جلوگیری از اضافه یا کم شدن مقدار تحویل شده: با کمک شیرهای کنترلی و سنسورها، پیمانه‌گر میزان سوخت خروجی را کنترل می‌کند. اگر مشکلی در جریان سوخت باشد، می‌تواند هشدار دهد یا عملیات را متوقف کند.
- هماهنگی با سیستم پرداخت و محاسبه هزینه: پس از اندازه‌گیری دقیق حجم سوخت، دیسپنسر هزینه نهایی را بر اساس قیمت هر لیتر محاسبه می‌کند. این داده‌ها می‌توانند به سیستم مدیریت جایگاه (POS) نیز ارسال شوند.
- کمک به کالیبراسیون و بررسی صحت عملکرد دیسپنسر: پیمانه‌گرهای مدرن قابلیت اتصال به تجهیزات تست و کالیبراسیون را دارند. سازمان‌های نظارتی از این ویژگی برای بررسی صحت عملکرد دیسپنسر و جلوگیری از کم‌فروشی یا نشت سوخت استفاده می‌کنند.
- افزایش امنیت و جلوگیری از تقلب: پیمانه‌گرهای دیجیتال و پیشرفته دارای سنسورهای ضد‌تقلب هستند که تغییرات غیرمجاز را شناسایی می‌کنند. برخی مدل‌ها از سیستم‌های رمزگذاری و ثبت داده‌های سوخت‌گیری استفاده می‌کنند تا امکان دستکاری کاهش یابد.
شرکت مهندسی نفت ابزار با بیش از ۲۸ سال سابقه درخشان، بزرگترین تولید کننده تجهیزات جایگاه توزیع سوخت در سطح کشور است. این شرکت خط تولیدی بالغ بر ۳۲,۰۰۰ مترمربع دارد و سالیانه بیش از ۲۰۰۰ محصول خود را که در بیش از ۳۲ مدل مختلف تولید می‌شوند، روانه سرتاسر کشور عزیزمان می‌کند. شرکت کهاب و شرکت فناوران نفت ابزار نیز از دیگر زیرمجموعه‌های شرکت نفت ابزار هستند.
استعلام قیمت و سفارش محصول: